مفهوم جاهلیت:درموردجاهلیت دوشکل اشتقاقی برای آن بیان نموده اندبرخی آن راازجهل به معنی عدم آگاهی وعلم دانسته اندوبرخی دیگرآن رامشتق ازجهل به معنی سفاهت وخشم وغضب دانسته اند،طبیعی است که جهل خداوندورسول وشرایع دین در بخش نخست قرار می گیردوفخر،تکبر وخودخواهی درمعنی دوم مورد توجه است.
جهل به معنی سفاهت وغضب درعصر پیش ازاسلام معروف ونشناخته شده بود.بنابراین باوجود آنکه اصل این کلمه بهتراست مشتق ازمعنی اول گرفته شودولی بنابر آنچه دراستعمال کلمه جاهلیت مشهود است این اصطلاح باظهوراسلام شایع گردید وبه عنوان اصطلاحی که بیانگرتفاوت درعصر است شناخته شد،عصری که با نخوت وتعصبات قبیلگی وزورگویی درآمیخته بودوعصردیگری که درمکارم اخلاق ازقبیل تواضع وگذشت،نرمی وخضوع دربرابراحکام الهی وشریعت راترویج می کردوبه جای تعصبات نژادی وقبیلگی به برادری دعوت می نمود.
 
دلیل جاهلیت:دلیل جاهلیت به خاطر آن است که ازاعراب زشت ترین آدب ورسوم راداردودچاربدترین خرافات می شدند.
 
جاهلیت اولی:سوره احزاب آ33به این نکته اشاره دارد که جاهلیت اولی اززمانی بین آدم ونوح است وبرخی بعد از ولادت حضرت ابراهیم به جاهلیت اولی تفسیر کرده اند که زنان لباس هایی پوشیده ازمرواریدبر تن کرده ودرراه ها خود را بر مردان عرضه می نمودنداین مفسران جاهیت اخری را بین عصر حضرت عیسی ودوران پیامبر اسلام دانسته اند.برخی دیگر نیز جاهلیت اولی راجاهلیت کفر قبل  از اسلام وجاهلیت اخری را جاهلیت فسق در اسلام عنوان نموده اند.
 
دین جاهیلت:از بت پرستی در قران به عناوین مختلف یاد شده است گاه از ان به اصنام یاد می کنندوگاه به اوثان ،گاه به جبت وطاغوت بران ها می نهند وزمانی با عنوان اناث از ان نام می برندوگاه  عنوان تماثیل به ان ها میدهد.اعراب در پرستش بت شهرت داشتند برخی از انها خانه ای را بتکده می ساختندوبرخی بتی رابرای پرستش انتخاب می نمودند وبه دور ان طواف می کردند.حتی وقتی که فرد به مسافرت می رفت هر جا توقف داشت ،چهار سنگ پیدا می کرد بهترین آن ها را به عنوان خدا ی خود بر می گزید وسه تای دیگر را به عنوان پایه دیگ واجاق برای طبخ غذا قرار می دادوبرای این خدای خود قربانی می نمود.
نظر حضرت علی (ع)درباره جاهلیت :لجاجت در برابر حق ،حمیت وتعصب بیجاوشیطانی،خود پسندی وغرور،ترک اندیشه ها ودین فهمی ،به کار نبردن گوهر خرد در خدا شناسی،میراث در فرهنگ منحط گذشته بودن وپیروی از پیشوایان ستمگر که لباس تعصب جاهلی حکم می راند ،از نمود جاهلیت است.


تحقیق خانم کریمی‎