درس سنتهای تاریخی
تاریخ اسلام
از نیاز های یک مسلمان آشنایی با تاریخ صدر اسلام و سیره نبوی است.
با اینکه مشکلات زیادی در بدست آوردن تاریخ است ولی جای بسی خوشحالی است که بسیاری از حوادث در آیات قرآن بیان شده است که منبع مطمئنی برای ما است.
فصل اول کتاب مشتمل بر فلسفله تاریخ و عامل پیدایش و زوال جامعه بشری از دیدگاه قرآن و فصل دوم فرهنگ عصر جاهلی با توجه به آیات قرآن بررسی میشود
فصل اول فلسفه تاریخ
ابتدا این بحث مطرح است که آیا قانون یا قانون هایی بر تاریخ حکومت میکنند یا اینکه همه ی حوادث اتفاقی است؟
نظریات مختلفی بیان شده است که همین نظریات غیر واقع بینانه سبب شده است که قوانین حاکم بر تاریخ را انکار کنند . اما نظر قرآن در این زمینه این است که یک سلسله قضایایی شرطی به عنوان " سنن الهی " بر تاریخ حکومت دارد .
چند نکته از قرآن :
1- نه تنها انسان بلکه جهان به سوی هدفی معین و مشخص در حال حرکت است. (شاهد قرآنی ص/27 )
2- انسان ها در ساختن جوامع آزاد هستند. (شاهد قرآنی نحل/112 )
بنابراین انحطاطی که برای یک جامعه پیش می آید با کارهایی که مردم انرا آزادانه انجام می دهند رابطه ی علی دارد . (شاهد قرآنی رعد/31 )
3- پیامبران معماران بزرگ تاریخ اند و چون محققان غربی از این مسئله غفلت کرده اند مجبور به افسانه گویی شده اند
سنت های الهی عامل محرک تاریخ
هرگونه تغییر و تحول را قرآن کریم در جوامع بشری به " سنت های الهی" نسبت میدهد. (شاهد قرآنی احزاب/62 )
قرآن کریم تاریخ را ن به عنوان یک سرگرمی و قصه بلکه به عنوان الگو برای حرکت انسان به سوی آینده ای بهتر مطرح میسازد و به این طریق سنت های تغییر ناپزیر الهی را در کل تاریخ به انسان گوشزد میکند
تخلف ناپذیری سنت ها
قرآن این مطلب را یادآور میشود تا مبادا قومی خود را برتر از دیگران بداند و خود را از حساب در امان بداند . (شاهد قرآنی بقره/80 )
قرآن پرده های غفلت راازدیدگان انسان کنار میزند و با مطرح کردن تجربه های مکرر تاریخی به انسان میگوید که بیرون از سنت های الهی نمتواند زندگی کند و این سنت ها تغییر ناپذیراند . (شاهد قرآنی فاطر/43 – انعام/34 – نمل/52 )
فصل دوم
جاهلیت
برای درک بهتر تاریخ عصرنبوی زروری است که با ویژگی های مختلف آن جامعه آشنا شویم که مطمئن ترین منبع برای آشنایی ، قرآن مجید است .
دوران فطرت که آن فاصله زمانی بین پیامبر قبلی با پیامبر اسلام است باعث انحرافات در بین مردم شده بود که برخی از آنها عبارت اند از:
1- شرک و بت پرستی که بدترین نوع انحراف بود . (شاهد قرآنی یونس/31 )
گر چه در اصل خدا را قبول داشتند ولی با شریک قراردادن به خدا دچار گمراهی شده بودند . (شاهد قرآنی زمر/3 )
2- خرافه ها و بدعتها که مردم گرفتار آن بودند فکر و اندیشه آنها را اسیر اوهام باطل کرده بود. لذا یکی از هدفهای رسالت پیامبر اسلام (ص) یرداشنت بار سنگین خرافه ها بود . (شاهد قرآنی اعراف/156 )
یکی از اینم بدعتها (حمس ) بود که در مورد مناسک حج آنها خود را ساکنان حرم میدانستند و وقوف عرفات را نداشتند اما سایر قبایل وقوف به عرفات را انجام میدادند . (شاهد قرآنی بقره/199 )
هنجارهای اجتماعی و اقتصادی
1- توهین به زنان در زمان جاهلیت زن مانند برده بود و مورد بهره برداری قرار میگرفت . (شاهد قرآنی نور/33 )
2- زنده به گور کردن دختران (شاهد قرآنی نحل/58و59 )
3- ربا خواری ... (شاهد قرآنی بقره/275 )
4- انجام عمل نسئ که تاخیر و تغییر ماههای حرام بود که اسلام منع کرد . (شاهد قرآنی توبه/37 )
نظانهای حکومتی
نظام حکومتی خاص نداشتند و نظامی قبیله گی داشتند و هر قبیله رئیس داشت و در دارالندوه جمع می شوند و به مشورت می نشستند.
ازمنصوره شاکری-ارشد تاریخ اسلام